ठूलाबडाको बोली बन्दूकको गोली

शिवराज बस्ताकोटी

दश वर्षे जनयुद्ध र ६२-६३ को जनआन्दोलनबाट के उपलब्धि भयो त जनताले के पाए जनताले देशको लागि के गुमाए नेताले के पाए देशको के गुमाए वास्तवमा भन्ने नै हो भने जनताले जति गुमाए जति जनता गुमे बेपत्ता भए घाइते भए विस्थापित भए कसको लाग भए कि भए यी विषयहरु संगै नेताहरु किन यतिभातीँ अन्जा भैरहेछन् कति शहिद परिवार बेपत्ता परिवार घाइते परिवामाथि के गुजि्ररहेछ कहिकतै कुनै नेताहरुलाई चासो छैन ।

यहाँ देशले के पायो जनताले के पाए नेताहरुले के पाए यस बोरमा सबैको ध्यान जानु जरुरी छ । आखिर फाइदा कसलाई पुगिरहेछ दश वर्षे जनयुद्ध जन-आन्दोलन यी दुवै अवस्थामा जनता नै मरे चाहे जनता हुन आखिर गरिब मात्र मरे । निर्धन मात्र जनता हुन् आखिर गरिब मात्र मरे । निर्धन मात्र मरे । तर हिजो जनआन्दोलन जनयुद्धमा जसले दमन गर्न आफ्नो हैकम शासन सत्ता चलाउन प्रयास गरे आज देश परिवर्तन भयो गणतन्त्र आयो देशले एउटा करबट बदल्यो तैपनि जनता त्यहि करबटमा झन् झ्न च्यापिदै निसासिएर जीवन धान्न बाध्य हुनु परेको छ ।

के राजसंस्था फाल्नु मात्रै उपलब्धि हो त होइन किनभनेम हिजा ज्ञानेन्द्रकै आसेपासे भरौटे चरौटे बैठके हुक्के चिलिमे फुल चढाउने देखि लिएर मोहोर चढाउने यात्रा तय गरेकाहरुले नै राजा ज्ञानेन्द्रलाई पाखा लगाउने भुमिका निर्वाह गरे किन गरे भने अव जनताको राजसंस्थाप्रति विश्वास टुट्यो भन्ने यिनलाई विश्वास भयो । विश्वास टुटाउने भूमिका पनि यिनैबाट भयो तव फेरि बाँदर छलाङ हानेर स्वयम्भुका बाँदरझैँ जन आन्दोलनको हाँगा समाउँदै आन्दोलनमा पछि-पछि भाषण गर्ने बेला अघि अघि बढ्दै छेपारे छेपारोको जस्तो गरी राजनीतिक रंग फेर्दै जनताको माझमा विगतलाई विस्रन आग्रह गर्दै वतर्मानमा कटिबद्ध लाग्ने छौं भन्दै भविष्यमा देश र जनताप्रति हुने कुनै पनि गद्धारी गर्ने छैंनौं भनी शपथ खाए । जनताले पनि पत्याए । नेपालका जनता महान् विचारका छन् भन्ने कुरा विश्वसामु देखाइदिए तर यी राजनीतिक पिपाशुहरुले जनतालाई त के विश्वलाई पनि आफ्नो राम्रो पहिचान दिन पनि सकेनन् ।

अव त नेपाली जनताले त के विश्वले नै यिनको विश्वास गर्ने अवस्था पनि रहेन दुई दुई वर्षसम्म तछाड मछाड सम्पत्ति फिर्ता विघटन समायोजन प्याकेज सहमतिका लागि सहमति भन्दा-भन्दै विदेश भ्रमण चाकरी चाप्लुसी उद्घाटनमा मात्र व्यस्त रहे राज्य कुन खाडमा पुगिसक्यो यिनलाई के थाहा ।

भनाइ नै छ आगे चेते चेते नाई पिछे चेते होते नही । अव पनि यस्तै गरी अघि बढ्दै गए भने १ वर्ष पनि कति हो र माथि कै भनाइ लागु नहोला भन्न सकिन्न र जनता हिजो जति ढुक्क थिए अव त्यति ढुक्क र विश्वास गर्ने ठाउँ पनि यी नेताहरुले राखेनन् । शब्द परिवर्तन गर्दैमा ढाँचा परिवर्तन गर्दैमा देश परिवर्तन हुँदैन सोच परिवर्तन हुनुपर्छ । आफै परिवर्तन हुन सकिरहेका छैनन् यो देशमा जहिले पनि विश्वमै यथासोचमा रहन चाहने र अग्रगमन परिवर्तन चाहने हककै लडाइँ हुन्छ यहाँ परिवर्तनको संघारमा राष्ट्र पुग्न थाल्यो कि कतै कतैबाट भित्रै प्रवेश गरेर भए पनि राष्ट्रलाई नै यथास्थितिमा राख्न चाहनेमहरुले कुनै न कुनै रुपमा भाँजो हाल्ने जुन प्रवृत्ति छ त्यसले गर्दा उनीहरु अग्रगमनमा एउटा खुट्टा राख्छन् अर्काे खुट्टा दिमाग र यथास्थितिलाई नै छोड्न नसक्ने झैं दोधारे अवस्थामा नै स्थापित हुन चाहन्छ । भित्र एउटा कुरा सोच्छन् बाहिर व्यवहार बोली अर्को हुन्छ ।

यहाँ बाहिर गणतन्त्रको घण्टी बजाउने भित्रभित्रै अकैै्र ऐसआराम हो वा विगतलाई छोड्न नसक्ने ती नेताहरुलाई आफैमा गणतन्त्रप्रति विश्वास नभए जस्तो छ । यो संविधान सभा यो नयाँ संविधान निर्माणमा जब यो देशका प्रमुखहरुकै चाहना रहनेछ कसैलाई खुसी पार्न गणतन्त्रको पुजारी बन्नकै लागि मात्र हो भने अव जनताले कसरी विश्वास गर्ने बुढाबुढीले भन्छन् ठूलाको इमान्दारको बोली बन्दुकको गोली सानाको बोली आज आए भोली भोली आए । भोली आए भने जस्तो यहाँ देखिएन । यहाँ त ठीक उल्टो हुँदैछ यो देशका नेताहरुको चर्तिकला देख्दा इमान्दार पनि बेइमानी हुने सम्भावना बढ्दै गयो । ठुलाको जिब्रो त चिप्लिन्छ भने हाम्रो किन चिप्लिन्न भन्न सक्ने अवस्था सिर्जित हुने भयो । यो एउटा

राष्ट्रको महा रोग भयो माफ माग्नु क्षमा माग्नु जति महान् हुन्छ त्यति जिब्रो चिप्लियो भन्नु महान् हुँदैन ।

सवारी हाँक्दा यात्रुहरुलाई मेसिनरी पार्टपुर्जा टुट्यो फुट्यो स्टेरिङ फेल भयो ब्रेक लागेन वा बेरिङ गयो एक्सीलेटरको तार छिन्यो गियर खराव भयो भन्यो भने यात्रुहरु पनि चुप लाग्छन् दुर्घटनालाई स्वीकारर्द छन् । यदी ब्रेकमा गोडा राखेको चिप्लियो उता हेरेको स्टेरिङ कन्ट्रोल भएन र चिप्लियो भने क्षमा दिइदैनन् उल्टै झपार्छन् भने यो राष्ट्रलाई हाँकेर हिँडेका राष्ट्र चालकले बोली चिप्लियो जिब्रो नै लर्बरायो भन्नु कहाँ सम्मको गैर जिम्मेवारीपन हो । यहाँ जनतातते चिप्लो हुँदैछ । भैसक्यो शहिदका सपना चिप्लिए घाइते बेपत्ता परिवारको आशा भरोसा चिप्लियो जनताका चाहना चिप्लिए संविधानको समयावधि चिप्लियो यहाँ कहाँ को के कुरामा चिप्लिएनन् र जिब्रो न चिप्लियोस् जनताले गणतन्त्र आए पछि यी सबै नेताहरुले सत्ता चलाए पछि दिगो शान्ति नयाँ संविधान बन्ला देशले कोल्टो फेर्ला भन्ने त परै जावोस् । झन् कुकुर बिरालो जस्तै आफ्नै पार्टीभित्रै दबाएर ड्याङरर कुकुर भुकाइ गर्छन् भने यिनले देश बनाउँछ न देश र जनतालाई माया मान्छन् भन्ने कुरालाई अव कसरी र कसले विश्वास गर्ने कमसेकम यी नेताहरुले कति ठाउँमा कुकुर बिरालो संगै कति मिलेर बसेको देख्नु पर्ने हो देखनन् कि खोई कुन्नी जब माथि नै त्यस्तो हुन्छ भने तल कार्यकर्ता जनतामा के प्रभाव पर्ला । यिनले सोचेका छन् त बुद्धिको बिर्काे खुले पो त

- पोखरा कास्की